کلمه نما در اصل از کلمه ایتالیایی Facciata گرفته شده است و به عنوان بیرون یا تمام وجوه خارجی یک ساختمان تعریف می شود. این اصطلاح اغلب برای اشاره به نمای اصلی یا جلوی یک خانه استفاده می شود. این یک قطعه جدایی ناپذیر برای طراحی کلی یک ساختمان است. این فرصت را برای ایجاد شخصیت در یک ساختمان فراهم می کند. نماها می توانند اشکال و اندازه های مختلفی داشته باشند و این واقعاً فرصتی برای معمار است که استعداد خود را با جان بخشیدن به یک ساختمان به نمایش بگذارد.

طراحی نمای بیرونی هم ساختارهای فیزیکی و هم طرح های شخصی و هنری مانند رنگ، شکل سقف و متریال، پاسیوها، باغ ها و غیره را در بر می گیرد. طراحی بیرونی اولین تصور از کسب و کار شما را ارائه می دهد. توجه به جزئیات و طراحی تمیز و متفکرانه، انتظاراتی را برای مصرف کننده ایجاد می کند، حتی قبل از اینکه از در خارج شود و همچنین کارکنان را تشویق می کند تا در یک محیط تمیز و کار پسند ظاهر شوند و سازنده باشند.

اهمیت نمای ساختمان

در کنار سقف، نمای ساختمان می تواند یکی از مهمترین عناصر ساختمان باشد، زیرا به عنوان مانع اولیه در برابر عوامل جوی خارجی که می تواند به سلامت سازه آسیب برساند مانند باران، برف، باد، یخبندان، آفتاب و غیره عمل می کند. به همین دلیل، بسیار مهم است که سیستم نما را طوری انتخاب کنید که در برابر این خطرات محافظت کند و در عین حال به دستیابی به مصرف انرژی کمتر، کاهش هزینه های نگهداری و بهبود آسایش ساکنان کمک کند.

نمای ساختمان مهم است زیرا فرصتی برای تأکید بر طراحی است. بسیاری از ساختمان‌ها در ساختمان سازی به طرح‌های استانداردی رضایت می‌دهند که مقررات ساختاری را رعایت می‌کنند اما فاقد هر نوع خاصیت هستند. این تأثیر مخربی بر مکان‌هایی دارد که ما در آن زندگی می‌کنیم، ساختمان‌هایی که هیچ چیز خاصی ندارند. علاوه بر زیبایی شناسی، نمای ساختمان نقش مهمی در بهره وری انرژی و همچنین ارتباط طراحی بیرونی ساختمان با طراحی داخلی دارد. با نوآوری های جدید در مواد، ایده ها و طراحی، نمای ساختمان می تواند فرصت های زیادی را برای ساختمان ها باز کند تا ساختمان ها بهتر جلوه کنند.

در حالی که زمانی تصور می شد طراحی بیرونی ساختمان ها برای آنچه در داخل خانه اتفاق می افتد اهمیتی ندارد، یا تصور می شد که برای استفاده از آن بی اهمیت است، زمان ها و نظرات تغییر کرده است. امروزه، بسیاری از صاحبان مشاغل و ساختمان ها خواهان طراحی ساختمانی هستند که چشم نواز، پویا و حداقل یادآور آنچه در آنجا می گذرد باشد. به همین دلیل، طراحی بیرونی ساختمان ها شروع به تنوع می کند، با ساختمان های جدیدتر که هر کدام مهر شخصی خود را از نظر رنگ، بافت، الگو و سبک بر طراحی خود می گذارند.

طراحی و اجرای نما

طراحی نمای ساختمان در واقع نمایانگر پوسته بیرونی ساختمان است که مستقیماً در حین تماشا مورد توجه عموم افراد قرار می گیرد و اولین ارتباط یک فرد با ساختمان، نمای ساختمان است. طراحی نما ساختمان و همچنین نحوه اجرای آن تاثیر زیادی در تلقی و برداشت افراد از ساختمان دارد.
نمای ساختمان از مهمترین و اصلی ترین المان های ظاهری ساختمان محسوب می شود به همین جهت بسیار حائز اهمیت است که مشخص کننده چهارچوب کار برای طراحی و اجرای دیگر المان های ساخت و اجرا می باشد.
نمای یک ساختمان در زیباسازی و ظاهر شهر اهمیت زیادی دارد، طراحی نما باید با هماهنگی بالا در عناصر بازشو ها و مصالح نما به صورت اصولی و مهندسی قرار گیرند تا خروجی و اجرای کار را ساختمان سازی به بهترین شکل تضمین کنند.

نکات مهم در طراحی نمای ساختمان

در طراحی نما باید به چند اصل طراحی توجه کنید:

• رنگ و بافت پویا
• مواد و مصالح مورد استفاده
• زاویه طراحی برای جلوه بیشتر
• مقاومت در برابر آب و هوای مطقه ای
• در نظر گرفتن نوع ساختمان (تجاری،اداری و یا…)

طراحی نمای ساختمان متناسب با بافت شهری و معماری منطقه

یکی از اصولی که در طراحی نما باید رعایت شود ؛ طراحی نما در هماهنگی و تناسب با بافت کلی منطقه می باشد . همچنین تناسب بافت و رنگ ها در بکارگیری مصالح باعث می شود تا نمای ساختمان بافتی یکپارچه و همچنین زیبا داشته باشد . توجه به موقعیت جغرافیایی و وضعیت آب و هوا ، مصالح باید طوری بکارگیری شوند که با شرایط جوی منطقه هماهنگی کامل داشته باشند . مصالح ساختمانی نسبت گرما و سرما ظرفیت مقاومتی متفاوتی دارند به همین علت مصالح استفاده شده در نمای ساختمان باید نسبت به تغییرات جوی و باد و طوفان مقاومت داشته باشند .

استفاده از متریال و مصالح با کیفیت و مقاوم در نمای ساختمان

متاسفانه امروزه در برخی از ساختمان ها مشاهده می شود که با گذشت زمان از ساخت و ساز ساختمان ، سنگ های نما و یا مصالح دچار ریزش میشود ؛ این امر نه تنها باعث خرابی ساختمان بلکه باعث به خطر افتادن جان ساکنین و یا همسایگان ساختمان خواهد شد . بنابراین اگر قصد دارید که ساختمان با گذشت زمان باعث آسیب و دچار خسارت نشود ، باید از مصالح با کیفیت و نوین استفاده کنید . رعایت این امر ضروری باعث بالا رفتن عمر و همچنین ارزش ساختمان میشود .

طراحی با توجه به سبک مشخص

برای حفظ زیبایی بصری نمای ساختمان و یکپارچه دیده شدن نما ، باید به اصول طراحی و معماری نما توجه داشت و از سبکی مشخص برای طراحی ساختمان استفاده کرد.
امروز در برخی از ساختمان ها دیده میشود که از نماهای رومی و یا المان های غیر مرتبط با طراحی ، در ساختمان استفاده میشود که این نما ها امروزه دیگر مورد استقبال قرار نمیگیرد .
باید دقت داشت که هر نمای پر زرق و برق و دارای نورپردازی زیاد ، زیبا نیست، بلکه نمای ساختمان باید با توجه به اصول معماری و تقارن و اصول نور پردازی طراحی شود .

الزامات طراحی و اجرای نما

نما جزعی مهم و اصلی از کالبد سازه است. نما، اولین جز در ارتباط با مخاطب است که باید از تمامی جهات زیبایی شناختی مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور باید یک سری الزامات را جهت بهبود نتیجه نهایی رعایت کند.

هماهنگی طراحی نما با ساختمان اصلی

هماهنگی اجزا ساختمان با یکدیگر از مهمترین مشخصه های استاندارد در طراحی و اجرا نما می باشد. به همین امر باید بدنه ساختمان با ساختار سازه ای ساختمان اتصالات یکپارچه و هماهنگ داشته باشد. کلیت نما می بایست اتصالات محکم و مقاومی را با سازه اصلی داشته باشد.

نمای سازگار با اقلیم منطقه

توجه به شرایط اقلیمی منطقه سازه و پروژه مورد بحث از مهمترین اصول طراحی و اجرای نمای ساختمانی است. وظیفه اصلی یک ساختمان ایجاد آسایش برای ساکنین آن است. علاوه بر زیبایی ظاهری، سازه و طراحی نما باید در شرایطی طراحی شود که سازه را در برابر تغییرات و تنش های آب و هوایی حفظ شود و در اکثر مواقع پوشش خارجی و نمای ساختمان نقطه ضعفی در شرایط اقلیمی به شمار میرود اما با توجه به اصول و هم چنین تمرکز و استفاده از نمای خشک این مشکل برطرف شده است.

همخوانی با پلان ساختمان

فرایند طراحی نما، یک حرکت تکرار شونده از پلان به طراحی نما است. طراحی نما و هم چنین اجرای آن باید با پلان و نقشه ترسیم و تایید شده از ساختمان هماهنگی و همخوانی داشته باشد. این فرایند از زمان شروع تا زمان اجرا باید اعمال گردد.

طراحی و اجرا هماهنگ با عملکرد سازه

هر ساختمانی به یک منظور خاص طراحی و ساخته میشود و کاربری خاص خود را دارد. برای مثال کاربری مسکونی و … ، نوع مصالح و سبک طراحی نمای ساختمان نشان دهنده کاربری آن می باشد. بدین منظور کلیه فرایند های طراحی نما باید با هویت ساختمان و نحوه کاربری و عملکرد آن اخت بگیرد.

طراحی نمای ساختمان مسکونی

معمولا در نمای ساختمان های مسکونی از طراحی های ساده و پارامتریک یا مدولار استفاده می شود .
این نما ها باید به خوبی بتوانند نمای ساختمان را یکپارچه نشان دهند ، همچنین نورپردازی در نماهای ساختمان مسکونی یکی از مهمترین شاخصه های این نوع طراحی می باشد .

طراحی نمای ویلا

نمای ویلا میتواند تاثیر قابل توجهی در افزایش زیبایی نما و ارزش اقتصادی و مادی ساختمان داشته باشد ، همچنین از آنجا که معمولا ویلا ها و نمای بیرونی آنها در معرض باد و آب و شرایط محیطی قرار دارد ، باید برای طراحی نمای ویلا از انتخاب مصالح درست و با کیفیت استفاده کرد .
معمولا طراحی نمای ویلا و یا ساختمان ویلایی ، دارای سبک های متفاوتی از جمله طراحی نمای مدرن ، کلاسیک و یا نمای ایرانی است ، معمولا در ایران برای طراحی نمای ویلا و ساختمان های ویلایی بسته به فضای شهری و بافت شهر از سبک مدرن و کلاسیک استفاده می شود .

طراحی نمای ساختمان اداری و تجاری

در طراحی نما ساختمان تجاری و یا ساختمان اداری ، معمولا معمار و یا طراح  از طراحی استفاده میکند که نشان دهنده ی کاربری و ماهیت ساختمان است ؛ طراحی نمای ساختمان های تجاری و اداری نیز دارای سبک های مختلف و متفاوتی از ساختمان های مسکونی می باشد .
این طراحی ها می توانند در سبک های مینیمال، کلاسیک ، مدرن و … طراحی و ساخته شوند .

انواع سبک‌های طراحی نما

طراحی نمای ساختمان در سبک های متفاوت انجام میشود که این سبک ها عبارتند از :

نمای سبک طراحی ایرانی

این سبک با توجه به المان های سنتی و شاخصه های معماری ایرانی ، طراحی می شود .

نمای سبک مینیمال

این سبک دارای مولفه های خاص خود از جمله استفاده از مصالح یکپارچه و بدون بافت و یا تک رنگ بودن نماست .

نمای سبک مدرن

در این سبک از مصالح به روز مطابق با ترند های روز دنیا مانند استفاده از مصالح شیشه و … استفاده می شود ؛ همچنین در طراحی نمای مدرن از خطوط منحنی و یا خطوط ساده استفاده میشود .

نمای سبک کلاسیک

در این سبک طراحی از شاخصه های طراحی پرکار و دارای جزئیات استفاده می شود. و به همین دلیل یکی از گرانترین سبک های طراحی نماست که طرفداران خاص خود را نیز دارد .

انواع نمای ساختمان

در نمای ساختمان  از مصالح متفاوتی  استفاده می شود که هر کدام از این مصالح مزایای خود را دارند.

نمای کامپوزیت

در انتخاب این نوع مصالح در ساختمان از ورق های کامپوزیتی استفاده می شود ، این ورق های دارای انواع متفاوتی هستند که بسیار سبک و همچنین عایق رطوبتی و حرارتی نیز هستند.

نمای آجری

نمای آجری ساختمان ، یکی از نماهای محبوب و قابل توجه در طراحی نما است . آجر ها دارای ابعاد و انواع مختلفی هستند و از جمله مزایای آنها سازگاری با محیط زیست است .

نمای سنگی

یکی از لوکس ترین و مقاوم ترین نماهای قابل اجرا ، نمای سنگی است، که انواع مختلفی دارد . علاوه بر مزایای استفاده از نمای سنگی ، عمر طولانی آنها بسیار آنها را در صنعت ساخت و ساز محبوب کرده .

نمای سیمانی

این نما یکی از مناسب ترین قیمت ها را در برابر دیگر متریال های دارد  این نما مقاومت نسبتا بالایی در برابر حریق دارد. اما شکستگی و ترک جز معایب این نوع نماست.

نمای شیشه‌ای

شیشه یکی از متریال‌های مورد استفاده در سبک مدرن میباشد که دارای طرفداران خاص خود است ، اما از معایب آن میتوان به نماشویی مکرر آن بدلیل تحت تاثیر گرد و غبار بودن اشاره کرد .

نمای سرامیک

نمای سرامیک به علت مزایای زیاد آن ، طرفداران بی شماری دارد. سرامیک در طرح ، بافت و ابعاد متنوع در بازار موجود است همچنین عایق حرارت و رطوبت می باشد .

نمای چوبی

این نما به دلیل ایجاد حس طبیعت یکی از پرطرفدار ترین نماهای موجود  در سبک کلاسیک است . یکی از چوب‌های مقاوم که در نمای ساختمان استفاده میشود چوب ترموود است. از معایب استفاده از چوب در نمای ساختمان میتوان به مشکلاتی همچون حشرات ، رطوبت و آتش سوزی  اشاره کرد مگر آنکه از چوب های فراوری شده در نمای ساختمان استفاده کرد.

نمای مینرال

در این نما از سنگ مرمر و سنگهای معدنی استفاده می شود و می توان گفت این نما دارای کیفیت نسبتا بالایی در بین مصالح نما ساختمان می باشد ، همچنین به لحاظ اقتصادی ، ارزان و همچنین کاربردی است . یکی از معایب این نما مقاوم نبودن آن در برابر رطوبت است پس پیشنهاد میشود در مناطق مرطوب ، از بکارگیری این نما خودداری شود.

نمای رومی

این نما جز یکی از سبک‌های کلاسیک است که در آن از سنگ‌های مرمر و تراورتن بکار می رود ، در سالهای اخیر این نما قابل توجه بسیار از افراد بود اما امروزه مانند قدیم دیگر این سبک طراحی مورد استقبال قرار نمیگیرد .

کلام آخر

در این مقاله سعی کردیم اطلاعات کاملی در زمینه طراحی نمای ساختمان به شما بدهیم، امیدواریم در این زمینه موفق کرده باشیم.